Elazığ İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Kürsübaşı Geleneği

 

Kürsübaşı Geleneği eski harput evlerinde kış mevsiminde kullanılan adeta soba görevi yapan özel olarak düzenlenmiş kürsü etrafında ısınmak, sohbet etmek, eğlenmek amacıyla bir araya gelinmesine kürsübaşı denilir.“Kürsübaşı” günümüzde Harput kültürünün belli bir yönünü ifade eden, çağrıştıran kelime olarak algılanır.

Açık havada ve ekseriyetle yemek ocaklarında yakılan ağaç kömürü ateşi carıtlarla (ateş küreği) bu mangallara konulur ve dayanmak için de üzerleri külle kapatılırdı. Bu ateş, soğuğun şiddetine göre 10-12 saat kadar kürsüyü ve kürsü başlarını hamam gibi ısıtır ve sıcak tutardı. Kürsünün kendisinden ziyade Kürsübaşı diye bilinen ve bu isimle anılan toplantılar, sohbetler, ziyafetler, yarışmalar, müzikli eğlenceler, halk hikayeleri anlatımları gibi kültür hayatımızda önemli yeri olan konuların işlenmesi ve günümüze kadar gelmesi önemlidir.

Kürsübaşları geleneksel kültürel unsurlarının günümüze aktarılmasında önemli bir fonksiyonu yerine getirmiştir. Somut olmayan kültürel mirasın korunması kapsamında; Kültür ve Turizm Bakanlığı, Araştırma Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından Türkiye’deki sohbet toplantıları konusunda bir çalışma başlatılmıştır. Valiliğimizin de katkılarıyla Elazığ-Kürsübaşı geleneği, Şanlıurfa- Sıra geceleri ve Balıkesir Barana geceleri hakkında bir dosya hazırlanarak Dünya Kültür mirası listesine alınması talebiyle UNESCO’ya sunulmuştur.UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi gereği yaptığımız çalışmalarla 2010 yılı Ekim ayında Kürsübaşı geleneğimiz UNESCO DÜNYA KÜLTÜR MİRASI temsili listesine kabul edilmiştir. Bu konu kapsamında 24-27 Aralık 2010 tarihleri arasında Elazığ’da Müdürlüğümüzün koordinasyonuyla TRT ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “Kürsübaşı Sohbetleri” belgesel çekimleri gerçekleştirilmiştir.